Over jouw vraag wordt verschillend gedacht. Ook in de geschiedenis van de kerk zijn daarover uiteenlopende accenten gelegd. Laten we Bijbelse gegevens nagaan en erop letten wat die ons in onze situatie te zeggen hebben.
Het Nieuwe Testament
Allereerst valt op dat de Heilige Doop gaat vóór het Heilig Avondmaal. Wie aan de tafel van de Heere deelneemt, moet gedoopt zijn. De Heilige Doop is het sacrament van de inlijving. Uiterlijk gesproken maakt de Heilige Doop duidelijk of je bij de kerk hoort of niet. Aan dit teken, dat de Heere Jezus Zelf heeft ingesteld, kun je christenen herkennen.
Iemand die als volwassene gedoopt werd, heeft daarbij meteen geloofsbelijdenis afgelegd. Je leest dat in de Bijbel van bijvoorbeeld de kamerling van Candacé en de stokbewaarder in Filippi (Hand.8 en 16). Aan deze geschiedenissen kun je merken dat deze mannen echt tot God bekeerd waren. Dan kunnen we ook begrijpen dat ze daarna het Avondmaal hebben gebruikt.
Doop en belijdenis
Maar hoe zijn deze dingen als je als kind bent gedoopt? De kinderdoop is in onze kerken inderdaad de praktijk. Want wij geloven dat de Heere in het genadewerk altijd de eerste is. Zijn goddelijk ‘Ik zal’ is de basis van het genadeverbond. In het Oude Testament bleek dat bij de besnijdenis, als de jongetjes op de achtste dag besneden werden. Het verbond is niet veranderd. Daarom geloven wij dat de Heilig Doop bediend moet worden aan de kleine kinderen van de gemeente.
Uit de Bijbelse voorbeelden bleek wel dat doop en belijdenis bij elkaar horen. Ben je als kind gedoopt, dan heeft de Heere je belijdenis nog te goed. Het is verblijdend als jonge mensen zich met hun eigen jawoord verbinden aan de gemeente. Daarmee neem je de verantwoordelijkheid van de ouders over en erken je het grote voorrecht en de grote verantwoordelijkheid die je in de Heilige Doop zijn gegeven. Heb jij dat al van harte gedaan?
Belijdende leden hebben een kerkelijk recht tot het Heilig Avondmaal. Hier is dus een duidelijk verband tussen belijdenis en Avondmaal. Daarom zal de kerkenraad erop toezien dat alleen diegenen belijdenis doen die in leer en leven overeenstemmen met Gods Woord. Maar om deel te nemen aan het Heilig Avondmaal is dit niet genoeg.
Zelfbeproeving en Avondmaal
De Heere verbindt in Zijn Woord aan het Heilig Avondmaal de zelfbeproeving (1 Kor.11). Om deel te nemen aan de tafel van de Heere moet je ervan kunnen spreken dat je persoonlijk kennis hebt ontvangen van ellende, verlossing en dankbaarheid. De Heilige Geest werkt dit door het Woord toe te passen aan je hart. Heb je zo als een verloren zondaar mogen buigen voor de Heere? Heeft Hij je toen de Heere Jezus aangewezen als de Zaligmaker? Mocht je toen de kracht van het zaligmakende geloof ervaren? Blijkt dat ook in je levenswandel?
Zo zien we dus dat er een Bijbelse lijn is: Doop - belijdenis - zelfbeproeving - Avondmaal. Je zou kunnen zeggen dat dit viertal uit twee tweetallen bestaat: Doop en belijdenis, zelfbeproeving en Avondmaal. Het zijn vier stappen, grote zaken op zich. Maar wat een zegen als deze vier zaken een doorgaande lijn mogen zijn. Dat is geen automatisme. Dat is een wonder. Mag jij dat zo beleven? Dat elk van deze vier stappen een onmogelijkheid wordt van jouw kant. Dat de Heere eraan te pas moet komen. Dat Hij voor het eerst, en steeds weer, je door Zijn Woord en Geest moet onderwijzen en leiden. Smeek de Heere erom en laat het je levensrichting zijn. We zien ernaar uit dat de Heere zo steeds weer nieuwelingen zal toevoegen tot de Gemeente die zalig worden.
ds. G.W.S. Mulder