1. Het draait niet om het snoepje, maar om het papiertje
Waarom werkvormen? Omdat inhoud niet zonder vorm kan. Eigenlijk is alles werkvorm, zelfs het ontbreken daarvan. Hoe breng je inhoud over? Als de vorm werkt. Alleen inhoud is niet mogelijk. Zelfs de saaiste voorgelezen inleiding is een werkvorm. Niet echt een voor jongeren trouwens ;-).
2. Denk na over je doel
Gebruik werkvormen nooit lukraak, gewoon omdat ze leuk zijn. Werkvormen moeten je doel ondersteunen. Denk na over de inhoud van een avond en het doel dat je hebt. Wat wil je bereiken op een JV-avond? Realiseer je dat je altijd drie onderdelen hebt tijdens een avond: inhoud, vorm en gedrag. De vorm is allesbepalend, want daarmee stuur je het gedrag; positief of negatief.
3. Kies de vorm die past
Je wilt het hebben over stille tijd. Je stelt een aantal vragen. Weinig reactie. Je houdt een inleiding. De club zit lekker achterover. Ze geloven het wel. Je voelt je machteloos en kost je veel energie. Hoe komt dat? Wist je dat je met je vorm stuurt op gedrag? Door de goede werkvorm te kiezen, zorg je met dezelfde inhoud soms voor een totaal ander effect. Wat als je het totaal anders had aangepakt? Niet jij was harder gaan werken, maar zij! Maak jongeren betrokken. Doe dit altijd als groep, maar zorg ook voor werkvormen op individueel niveau. Laat jongeren langs een touw staan van 0 tot 10, gebruik een ‘barometer’ om te vragen hoe belangrijk ze stille tijd eigenlijk vinden. Laat ze met elkaar delen wat dit voor hen betekent. Doe een Bijbelstudie (in stille-tijd-vorm), laat ze een persoonlijk doel formuleren. Laat ze dit delen met de buurman of -vrouw. En laat die het in de groep delen. Zo heb je gelijk ook maatjes gevormd die elkaar scherp gaan houden in de toekomst.
4. Maak gebruik van de werkvormendatabase
Je hoeft natuurlijk niet het wiel zelf uit te vinden. Er zijn ontzettend veel werkvormen beschikbaar. Maak gewoon gebruik van de creativiteit van anderen. Wij proberen je te helpen. Nieuw ontdekte werkvormen plaatsen we in onze werkvormendatabase.
5. Doe het gewoon!
Om werkvormen goed te gebruiken hoef je niet drie titels voor of achter je naam te hebben. Iedereen kan het. Houd het gewoon simpel. Leg dingen helder uit. Heel belangrijk: geef altijd maar een opdracht, of een vraag, per keer en niet drie tegelijk. Dan komt het niet goed. Ga er gewoon mee aan de slag. Doe het gewoon. En vergeet vooral niet te genieten van de jongeren!
Dirk-Jan Nijsink, Jaco Pons en Gertrude de Regt